سدیم متابی سولفیت: ساختار شیمیایی، خواص و کاربردها
سدیم متابی سولفیت به
عنوان سدیم پیرو سولفیت یا دی سدیم متابی سولفیت نیز شناخته می‌شود، که
فرمول شیمیایی آن Na2S2O5 می‌باشد.
این ماده را می‌توان به راحتی توسط تبخیر
یک محلول سدیم بی‌سولفیت اشباع شده با سولفور دی اکسید به دست آورد. این
واکنش به صورت زیر صورت
می‌گیرد:
2NaHSO3 ➙ H2O +
Na2S2O5
این واکنش به راحتی برگشت‌پذیر می‌باشد. از این رو،
سدیم متابی سولفیت در ظروف بدون هوا به منظور جلوگیری از عمل بخار آب
اتمسفری ذخیره می‌گردد.
این ماده را می‌توان توسط عبور سولفور دی
اکسید از طریق سدیم کربنات نیز به دست آورد. واکنش به صورت زیر
می‌باشد:
2SO2 + Na2CO3 ➙ Na2S2O5 +
CO2
ساختار
ساختار سدیم متابی سولفیت شامل دو یون
گوگرد بوده که نشان دهنده‌ی دو حالت اکسایش می باشد: 4 و
6.
یک گروه SO2 به یک گروه SO3 متصل می‌گردد. بار منفی خالص به سمت گروه
SO3 تمایل پیدا می‌کنند. هر دو حاوی یک اتم اکسیژن متصل
به یک پیوند تنها می‌باشد، این اتم‌های اکسیژن به یک اتم سدیم متصل
می‌گردند. ساختار واقعی سدیم متابی سولفیت پیچیده
می‌باشد.
خواص
در دما و فشار اتاق، سدیم متابی سولفیت یک
پودر سفید رنگ (ممکن است مایل به زرد باشد) با بوی اندکی از دی اکسید کربن
می‌باشد
در شروع نقطه‌ی ذوب این ماده 302
درجه فارنهایت
(150 درجه سانتی گراد) می باشد، اما تا زمان حداقل
338 درجه فارنهایت (170 درجه سانتی‌گراد)، ذوب
نمی‌گردد.
چگالی آن 48/1 گرم بر میلی لیتر
می‌باشد.
در موقعیت‌های مختلف از جمله واکنش با آب و اسیدهای
قوی و حرارت دهی، سولفور دی اکسید آزاد می‌کند. به دلیل وجود بوی نامطبوع
سولفور دی اکسید، یک عامل تمیزکنندگی منفور
می‌باشد.
مصارف
این ماده در صنایع غذایی به عنوان یک آنتی
اکسیدان و نگه دارنده استفاده می‌شود. خواص ضد میکروبی آن باعث می‌شود که
امنیت غذا تامین گردد. این امر ممکن است باعث واکنش‌های آلرژیک در افرادی
که به سولفیت حساس هستند، گردد. در افراد سالم بدون آلرژی، سدیم متابی
سولفید در کبد متابولیزه شده و به شکل سولفات‌ها از طریق ادرار دفع
می‌گردد.
این ماده اغلب یک جزء از قرص بوده که در تولید آبجو و
شراب سازی، سدیم یا پتاسیم متابی سولفیت مورد استفاده قرار می‌گیرد.
همچنین سولفور دی اکسید را عرضه می‌کند که به حفظ شراب کمک می‌کند. همچنین
در این شرکت‌ها به عنوان یک عامل بهداشتی کاربرد
دارد.
این ماده به عنوان یک عامل سفیدکننده در تولید و یا
فراوری کاغذ، پشم، پنبه و غیره استفاده
می‌شود.
سدیم متابی سولفیت باید با مراقبت زیاد جابجا گردد،
چون می تواند باعث ناراحتی شدید در تنفس شده و به ویژه در تماس‌های طولانی
مدت با این ماده باعث حساسیت در نواحی دیگر بدن مانند چشم‌ها
گردد.
افرادی که از بیماری آسم و یا هر گونه اختلال گوارشی
رنج می‌برند، باید از این ماده دور بمانند، چون حضور این ماده می‌تواند
عوارض بالقوه‌ی کشنده‌ای در بیماری تنفسی یا گوارشی ایجاد
کند.
[ 14 / 06 / 1398 ] [ : ] [ m.gh.raician ]
لطفا صبر کنید ...